ही मुलगी आहे मुंबईची पहिली महिला बस ड्रायव्हर आहे, गाडी चालवते तेव्हा लोकांना डोळ्यावर विश्वास बसत नाही..
गेल्या अनेक दशकांपासून महिलांसाठी टॅक्सी, ऑटो, बस आणि विमान यांसारख्या गोष्टी चालवणे खूप आश्चर्यकारक म्हणून मानले जात होते. हे अनेकांच्या पचनी पडत नाही, विशेषत: महिलांनी सार्वजनिक वाहतुकीचे वाहन चालवणे किंवा रस्त्यावर अवजड आणि मोठे वाहन चालवणे.
मात्र, आता हळूहळू महिलाही या क्षेत्रात पुढे येत असून समाजाची विचारसरणी बदलू लागल्या आहेत. आज या लेखामधून आपण अशाच एका महिलेबद्दल जाणून घेणार आहोत, ज्या मुंबईच्या सार्वजनिक बस सेवा बेस्टमधील पहिल्या परवानाधारक महिला चालक बनल्या आहेत.
आम्ही बोलत आहोत 26 वर्षीय प्रतीक्षा दास यांच्याबद्दल. प्रतीक्षा या मुंबईच्या रस्त्यावर सार्वजनिक वाहतुकीच्या बसेस चालवतात तेव्हा लोक त्यांना पाहण्यासाठी पुन्हा पुन्हा वळतात. मिळालेल्या माहितीनुसार, प्रतीक्षा यांनी मेकॅनिकल इंजिनिअरची पदवी घेतली आहे.
त्यांना प्रादेशिक परिवहन अधिकारी (आरटीओ) व्हायचे होते, परंतु त्यासाठी त्यांना अवजड वाहने चालवण्याची क्षमता आवश्यक होती. अशा परिस्थितीत मुंबईच्या गोरेगाव बस डेपोत बेस्टच्या ट्रेनरकडून बस ड्रायव्हिंग शिकायला सुरुवात केली.
प्रतीक्षा सांगतात की “हे असे काहीतरी आहे ज्यामध्ये मला गेली 6 वर्षे मास्टर करायचे होते. जड वाहनांसाठी माझे प्रेम नवीन नाही. मी सुरुवातीला अनेक बाईक चालवल्या, त्यानंतर मोठ्या गाड्या चालवल्या आणि आता मी बस आणि ट्रक देखील चालवू शकते. प्रतीक्षा बोलतात की त्या हे करू शकल्या यामुळे त्यांना खूप छान वाटते.”
प्रतीक्षा यांनी असेही सांगितले की, जेव्हा त्यांनी बस ड्रायव्हिंग शिकायला सुरुवात केली तेव्हा त्यांचा ट्रेनर खूप टेन्शनमध्ये असायचा. ते पुन्हा पुन्हा विचारायचे, “या मुलीला गाडी चालवता येईल की नाही?” आम्ही तुम्हाला सांगतो की बस चालवण्यासाठी खूप शक्ती लागते. नुसते स्टेअरिंग हातात धरून चालत नाही, कार चालवण्याइतके ते सोपे नाही.
प्रतीक्षा यांचे प्रशिक्षण 30 दिवसांचे होते, ज्यामध्ये त्यांना बेसिक ते ऍडव्हान्स लेव्हलपर्यंत बस ड्रायव्हिंगचे प्रशिक्षण देण्यात आले. पहिल्या दिवशी, प्रतीक्षा यांनी बस डेपोमध्ये न थांबता फर्स्ट गिअरमध्ये बस चालवली. प्रतीक्षा यांनी हे काम कोणत्याही अडचणीशिवाय कसे केले हे पाहून सर्वजण प्रभावित झाले. प्रशिक्षणाच्या दुसऱ्या दिवशी त्यांनी इस्टर्न एक्सप्रेस हायवेवर 16 किलोमीटर बस चालवली.
प्रतीक्षा म्हणतात की, “जेव्हा मी रस्त्याने बस चालते तेव्हा लोक थांबतात आणि माझ्याकडे पाहतात. पण मी त्यांच्याकडे दुर्लक्ष करते. मी स्वतःला सांगते की, तुझे सर्व लक्ष वाहन चालविण्यावर ठेव. एकदा का माझ्या हातात स्टेअरिंग आले की मग फक्त मीच असते, बस असते आणि माझ्यासमोर रस्ता मोकळा असतो. मग मी काहीच विचार करत नाही.”
प्रतीक्षा यांना भविष्यात विमान उडवायला शिकायचे आहे. यासाठी त्या आत्तापासून पैसे गोळा करत आहे, जेणेकरून पुढे त्यांना मुंबईतील फ्लाइंग स्कूलमधून प्रशिक्षण घेता येईल. आता मला सांगा, मुलींना नीट गाडी चालवता येत नाही असं कोण म्हणतं? प्रतीक्षा यांनी हा विचार चुकीचा सिद्ध केला आहे.